کدام تیمها قدرت فوتبال آسیا را نشان میدهند؟
اگر شروع بازیهای جام جهانی برای آسیاییها همراه با قدرت نمایی و به زانو درآوردن حریفان سرسختشان بود، دور دوم مرحله گروهی آنها را زمینگیر کرد تا برای صعود به مرحله بعدی چشم به نتایج دور آخر داشته باشند. به غیر از قطر به عنوان میزبان جام جهانی که خیلی هم انتظار نمیرفت در این مسابقات حرفی برای گفتن داشته باشد و با انجام دو بازی از گردونه رقابتها خارج شد، ایران تنها نماینده آسیا بود که توانست باخت اول را جبران کند تا امیدهایش برای صعود همچنان پابرجا باشد. اما ژاپن یکی از نمایندگان قدرتمند آسیا که با شکست آلمان قهرمان چهار دوره جام جهانی، خیز بلندی هم در جدول ردهبندی فیفا برداشت و دنیای فوتبال را غافلگیر کرده بود، برابر کاستاریکایی تن به شکست داد که در اولین مسابقه برابر اسپانیا دروازهاش توسط ماتادورها هفت بار به توپ بسته شد. ژاپن امیدوار است که با توجه به ضعف مشهود آلمان در این تورنمت، کاستاریکا آخرین حریف ژرمنها از آنها امتیاز بگیرد تا بلکه ژاپن با همان نمایش خوب بازی اول اسپانیا را زمینگیر کند و به مرحله بعدی برسد. کمتر کسی باور میکرد عربستان با آن بازی مقتدرانه برابر آرژانتین، به راحتی بازی را به لهستان واگذار کند. شاید از دست رفتن پنالتی عربستان راه برگشت آنها به بازی را بست و شاگردان «رنار» نتوانستند دومین گام را با صلابت بردارند. لهستان چهار امتیاز دارد و عربستان و آرژانتین چشم به بازیهای یکدیگر دارند تا بتوانند به جمع شانزده تیم مرحله بعدی راه یابند. گروه سختی که حذف هر کدام از تیمها میتواند بخشی از زیباییهای مسابقات این دوره را کم کند.
استرالیا دیگر نماینده آسیا که سالها دور از سبک و سیاق فوتبال آسیا به حیات خود ادامه میداد بعد از شکست سنگین بازی اول برابر فرانسه، در دومین مسابقه مرحله گروهی توانست تونس را شکست دهد و سه امتیاز فعلا داشته باشد. در این گروه فرانسه با شش امتیاز نگرانی خاصی برای صعود ندارد و صعودش را قطعی کرده و به نظر میرسد استرالیا هم خیلی نباید نگران صعود به مرحله دوم باشد. مساوی برابر دانمارک هم میتواند فرصت بودن در جمع شانزده تیم برتر را به استرالیاییها بدهد.
کره جنوبی هم با اینکه یک امتیاز از اروگوئه در بازی اول گرفته بود مقابل غنا علیرغم اینکه بعد از دریافت دو گل توانست بار دیگر به بازی برگردد گل سوم را خورد و بعد از آن هر قدر هم دروازه غناییها را به توپ بست، نتوانست امتیازی از نماینده آفریقا بگیرد. با این شکست کمترین امتیاز بین تیمهای آسیایی را فعلا کرهایها دارند و شاید کمترین شانس هم روی کاغذ به آنها تعلق بگیرد.
تیمهای آسیا که پیش از این در بازیهای جام جهانی روسیه بهترین عملکرد را در تمام ادوار این تورنمت از آن خود کرده بودند به نظر میرسد در قطر این شانس را داشته باشند که باز هم بتوانند عملکرد این قاره را افزایش دهند. تا قبل از این دوره، تیمهای کره جنوبی، ژاپن و عربستان به دور دوم صعود کردهاند و از غربال مرحله گذشتهاند و تجربه بازی با بزرگان گزینش شده دنیای فوتبال را دارند. استرالیا هم به عنوان نماینده قاره اقیانوسیه قبلا این تجربه را کسب کرده و بعید نیست که با آمدن به محفل تیمهای آسیایی شانس تجربه مجدد را نداشته باشد. در جمع تیمهای آسیایی تنها ایران است که با سه دوره حضور پیاپی در جام جهانی هنوز نتوانسته از مرحله گروهی صعود کند. بازیکنان ایران امید دارند که شرایط بازیهای گروهشان به گونهای رقم بخورد که بتوانند این تجربه را کسب کنند. در حالی که انتظار میرفت هفته دوم تکلیف حداقل یکی دو تیم آسیایی برای رسیدن به مرحله دوم را مشخص کند، فعلا نمایندگان قاره کهن باید منتظر بازی سوم خود و هم تیمیهایشان باشند. براساس نتایج به دست آمده میتوان شانس بیشتری برای استرالیا، ایران و عربستان قائل شد. این در حالی است که کره جنوبی به عنوان پرسابقهترین نماینده آسیا در بازیهای جام جهانی همیشه توانسته عملکرد بهتری نسبت به هم منطقهای خود ژاپن داشته باشد ولی تا این مرحله از بیست و دومین دوره بازیهای جام جهانی تنها به کسب یک امتیاز اکتفا کرده که امید کمی برای رسیدن به مرحله بعدی دارد. کرهایها بیست سال قبل توانستند به غیر از میزبانی این تورنمت مهم، عنوان چهارمی را هم از آن خود کنند.
اما یک خبر عجیب و شاید نشدنی و تنها در حد حرف و نظر که امروز در دنیای رسانهها پیچید تا حدودی لرزه به اندام ساختار فوتبال آسیا انداخت. روسها اعلام کردهاند که در نظر دارند برای نقل مکان کردن به فوتبال آسیا این موضوع را بررسی کنند. اگر چنین اتفاقی محقق شود که احتمالا کاری زمانبر محسوب می شود، میتواند تحرک و پویایی خاصی به فوتبال آسیا بدهد و آمیزهای از فوتبال قدرتی شوروی سابق به تشکیلات فوتبال این قاره تزریق شود. جذابیت کار زمانی زیاد میشود که احتمالا روسها در منطقه غرب آسیا قرار بگیرند که این موضوع میتواند در کنار رشد فوتبال عربستان کار صعود برای تیمهای دیگر در منطقه غرب را تا حدی سخت کند. روسیه که پس از حمله به اوکراین شانس حضور در جام جهانی را از دست داد با این «پُلتیک» تصمیم دارد که از اتحادیه اروپا جدا شده و به کنفدراسیون فوتبال آسیا اضافه شود. اگر این امر محقق شود نه تنها قدرت فنی در آسیا به هم میخورد بلکه مناسبات سیاسی هم به شدت دست خوش تغییرات عدیدهای میشود. فعلا که همه چیز در مرحله حرف باقی مانده و باید دید که روسیه اگر به عنوان عضو تازه وارد به کنفدراسیون فوتبال آسیا ملحق شود چه دستاوردهایی برای فوتبال این قاره به همراه میآورد.
دور پایانی مرحله گروهی فردا در حالی آغاز می شود که قطر از پیش حذف شده فقط برای حفظ اعتبار برابر هلند قرار میگیرد و ایرانیها هم دنبال خلق یک رکورد تازه هستند. در روزهای آینده معلوم میشود که تیمهای آسیایی چقدر میتوانند رشد و توسعه فوتبال خود در قاره کهن را به رخ بکشند و از دستاوردهایی که سالهای برای رسیدن به آن تلاش کردهاند دفاع کنند. البته که بازیهای تحسین شده آنها بیانگر تحول فوتبال در این قاره هست. هر چند که رسیدن به مراحل بالاتر اعتبار تیمهای آسیایی راه یافته به جام جهانی را بیش از پیش افزایش می دهد.